Ali Kemal Erdem’im özel haberi
Kazakistan’daki Shymkent şehrinin acil sağlık hizmetleri için 2019’daki ihaleyi alarak toplamda 19 milyon 360 bin dolar yatırım yapan iş insanı Hidayet Aslan, hizmeti sürdürmesine karşın ANTIKOR adlı kurumun engeli nedeniyle proje kapsamında 22 milyon dolara ulaşan alacağını alamıyor.
Kazakistan’ın Shymkent şehrinde 2019 yılında kamu – özel sektör ortaklığı kapsamında yapılan ve yatırım bedeli 17 milyon 742 bin 421,8 dolar olan bir proje için ihale açıldı.
İhaleye Türkiye’den MAYDAY Mobil Sağlık şirketi de katıldı.
Patronlar Dünyası’na konuşan şirket sahibi Hidayet Aslan, Kazakistan’da devlet – özel sektör ortaklı yatırımlarda fiyatların bizzat yine devlet tarafından belirlendiğini hatırlatarak, “Yani bizdeki gibi en düşük fiyatı veren kazanmaz. Devlet bir fiyat belirler. Bunu kabul eden firmalar projede yarışır. Biz de ihaleye girerek kazandık” dedi.
İhaleyi alan firma Shymkent şehrinin tüm acil yardım hizmetlerinin modernizasyonu yapılacak ve beş yıl boyunca işletilecekti.
Bu kapsamda 100 adet acil yardım ambulansı, bir adeti özel durumlar için de kullanılmak üzere dört özel donanımlı araç, eğitim ve simülasyon merkezi, çağrı merkezi ve yazılım donanımı firma tarafından sağlandı.
2019’DA 17 MİLYON 680 BİN DOLAR YATIRIM YAPTIK
Aslan, yaptıkları harcamaları “Biz özel ortak olarak bütün şartları yerine getirdik. Üstelik pandemi sürecinde her yer kapalıyken buraya 100 ambulans getirdik. Çağrı merkezi kurduk. Bizim sorumluluğumuzda olmamasında ve yer tahsis edilmemesine karşın bina inşa ettik. Toplamda 2019 yılında 17 milyon 680 bin dolar yatırım yaptık. Ayrıca proje kapsamında olmayan ancak hizmet verilmesini engelleyen fiziki ortam ve ihtiyaçlar için 1 milyon 680 bin dolar yatırım yaptık. Yani 19 milyon 360 bin dolar para yatırdık” diye sıraladı.
İLK ÖDEME SONRA AKSİLİKLER BAŞLADI
Ancak ilk aksilikler bu aşamadan sonra başladı.
Aslan, “Kamu ortağının görevi sistemi bize devretmesi ve ilk ödemelerimizin yapılmasıydı. İlk başta ödememizi yaptılar ama devamındaki ödememizi yapmadılar. Yönetimi bize devretmeleri gerekiyordu. Yazışmalar yapıldı. Sonra ‘Biz yönetimi yanlış devretmişiz onu iptal ediyoruz’ diyerek yeniden işlemlere başladılar” dedi.
OCAK 2022’DEKİ DARBE GİRİŞİMİ SÜRECİ DAHA DA KARIŞTIRDI
Kazakistan, Ocak 2022’de ülkede meydana gelen ve 238 kişinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan ve darbe girişimi olarak nitelenen kitlesel gösteriler işlerin daha da karışmasına neden oldu.
Darbe girişiminin ardından tam bir kaos yaşandığını ve birçok kamu görevlisine soruşturma açıldığını hatırlatan Aslan, sonrasını şöyle anlattı:
“Ödemelerimizi almak için gittiğimizde devlet memurlarına yönelik soruşturma var o nedenle ödemeleri durdurduk dendi. Yeniden ödemelerimizi almak için başvurduğumuzda burada bizim Türkiye’deki Sayıştay’ın benzeri ANTIKOR adlı kurumdan kaynaklı ödemeyi almamıza engel olduğu söylendi. ANTIKOR, burada yolsuzluğa karşı ve devlet kurumlarının korunması için kurulmuş bir kurum. Sayıştay’a benziyor ama daha polisi andıran hali. ANTIKOR’a yazdığımızda oradan gelen cevapta ‘Sizin ödemenizle ilgili engel koymadık yok’ dediler. Savcılığa da başvurduk oradan da bir yazı geldi ödeme yapılması için bir engel olmadığı, hakkımızda açılmış bir soruşturma olmadığı belirtildi. Bu yazıları içeri verdik epey bir zaman sonra bir miktar ödeme aldık.”
GİZLİLİK KARARI VAR DEDİLER BİLGİ VERMEDİLER
Ancak sorun burada bitmemiştir. Ödemeden iki gün sonra bir kez daha hesaplara blokaj koyulur ve yönetimde devredilmiyordur.
Aslan, “Bir yıl boyunca uğraştık çözmek için. Önce davada gizlilik kararı var diyerek bize bilgi vermediler. Davada bizim sanık olmadığımızı söylediler. Bilgi vermemek için birçok neden sundular. Bu bir sağlık müdürüyle ilgili soruşturmaydı. En sonunda soruşturma bitti bu kişiye de ceza çıkmadı. Bizim araçlarımızla alakalı da herhangi bir şey çıkmadı.”
“ANTIKOR, ARAÇLAR PAHALI DİYE TAVSİYE VERDİ”
Fakat Aslan’ı bir sürpriz daha beklemektedir. Süren soruşturmada soruşturulan sağlık müdürüne dahi ceza çıkmazken bu sefer ANTIKOR’un Sağlık Müdürlüğü’ne bir tavsiye kararı çıktığı öğrenildi.
Bu kararda araçların pahalı olduğuna dair bir düşüncenin kendilerinde oluştuğu belirtilerek, bunun tavsiye niteliğinde bir karar olduğu söyleniyor, ‘Değerlendirin’ deniyordu.
Bu karara tepki gösteren Aslan, “Şimdi de arabalarınız pahalı diyerek ödememizi yapmamaya başladılar. Düşünün arabalar kullanılmış üzerinden 3.5 yıl geçmiş. Bu süre zarfında arabalar pahalı değilmiş ta ki biz ödememizi alana kadar” dedi ve şöyle devam etti:
DEVLET İHALELERİNDEKİ ARAÇLARA DA AYNI FİYAT VERİLMİŞ
“Madem pahalı diyorsunuz hadi çıkartalım ortaya dedim. Bizim projemizin yapıldığı döneme ait devlet ihalelerini araştırdık bulduk. Bizim araçlarımızdan daha küçük, donanımsal olarak daha düşük araçlara bile yakın veya aynı fiyatlarda ihaleler yapılmış. Götürdük bunu sunduk. ‘Bunlar devlet ihalesi bunlar kabul edemeyiz’ dediler. Düşünün devletin yaptığı ihaleden daha resmi geçerli belgemi olur.”
“KAVGAMIZ 3 BİN DOLAR YÜZÜNDEN KISIR DÖNGÜDE”
Aslan, ‘Peki o zaman’ diyerek bu sefer devletin ilgili kurumuna giderek araçlara fiyat belirlemesi için ekspertiz talep ettiklerini kaydederek, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Devlet kurumu ‘Biz sizin araçlarına ekspertiz yapamayız bu tür bir araç Kazakistan’da yok’ dedi. Doğru bizim araçlarımız Batı standartlarında ve içindeki donanım da Avrupa menşeli. Kazakistan’daki ambulanslar ise genellikle Çin menşeli. Devlet kurumundaki yetkili ‘Ancak sizin arabalara en yakın araçlar üzerinden analiz yapabilirim’ dedi ve yaptı. Şu an ülkenin en iyi ambulansı olarak baktıkları aracın bedelini 46 milyon 650 bin Kazakistan Tenge’si olarak çıkardı. Ardından ‘Sizin araçlar bunlardan daha büyük, daha gelişmiş, sağlamlık testinden daha iyi geçmiş’ dedi. Peki biz ambulanslarımızı ne kadardan vermiştik. 48 milyon Tenge. Yani aradaki fark 1.5 milyon Tenge. Bu rakam da üç bin dolara tekabül ediyor. Yani bizim kavgamız üç bin dolarlık mesele yüzünden halen kısır döngüde.”
“ÖDEMEMİZİ ALAMADIĞIMIZ GİBİ HİZMETLERİÖDEMEYİ SÜRDÜRÜYORUZ”
Aslan, kendilerine yapılması gereken ödemenin hazine tarafından eyalet valiliğine, oradan da sağlık müdürlüğüne aktarıldığını, ödemelerin müdürlük üzerinden yapılması gerektiğini belirterek, 2019’dan beri sadece 8.5 milyon dolar ödeme alabildiğini söyledi.
Aslan, yaptığı yatırımların ve verdikleri hizmetin bedeli olarak 22 milyon dolar daha alacağı olduğunu kaydederek, “ Yönetim bize verilmemesine rağmen halen hizmeti biz veriyoruz. Halen teknik hizmetlerin parasını, çalışanların maaşını ben ödüyorum. Ambulanslarımızla binlerce insan taşınıyor. Hizmet verdiğimiz bölge üç yıldır en iyi acil hizmeti verilen bölge seçildi ancak ödememizi alamıyoruz” diyerek mağduriyetini anlattı.
KAZAKİSTAN CUMHURBAŞKANINDAN YARDIM İSTEDİ
Aslan yaşadığı mağduriyeti birlikte Türkiye’ye geldiği Kazakistan Cumhurbaşkanı Cumhurbaşkanı Cömert Tokayev’e mektupla bildirdi. Ayrıca durumu Kazakistan medyasına da anlattı.
Cumhurbaşkanı Tokayev, Aslan’ın mektubunu Kazakistan Yatırımcıları Koruma Merkezi’ne ve Türkiye’deki Odalar Borsalar Birliği’ne benzeyen kurumlara iletmiş. Bu kurumların yetkilileri de valiliğe gelerek bir toplantı yapılmış. Bu toplantıya ANTIKOR yetkilisi de katılmış. Hatta ANTIKOR yetkilisi toplantıda ödeme için yasak koymadıklarını sadece tavsiye kararı verdiklerini de söylemiş.
Sonrasını Aslan şöyle anlattı:
“Ama ANTIKOR yetkilileri kalkınca vali, ‘Onlar tavsiye diyor ama sonra sonra sorun yaşatıyorlar, korkuyoruz’ dedi. Kısaca bir kısır döngü var. Bu kısır döngüden dolayı ödememizi alamıyoruz ve artık bir çözüme ulaşmasını istiyoruz. Kurumlar arası meselelerin kurbanı olduk. Yaşadığımız sorunu buradaki büyükelçiliğimize bildirdim. Onlar da Kazakistan Dışişleri Bakanlığı’na nota yazmışlardı. ‘İlgileniyoruz’ dışında bir dönüş olmamış büyükelçiliğimize” diyerek sözlerini bitirdi.
patronlardunyasi.com
