Japonya, yenin dolar karşısındaki keskin düşüşüne karşı Ekim ayında 6,3 trilyon yenlik (42,4 milyar dolar) rekor miktarda müdahalede bulunarak para birimi üzerindeki baskıyı artıran spekülatif hareketleri sınırlamaya çalıştı.
Maliye Bakanlığı, 29 Eylül – 27 Ekim arasındaki döneme ilişkin verilerini açıkladı. Merkez Bankası rakamları ve hükümetle para akışına ilişkin piyasa tahminleri, 21 Ekim’deki şüpheli bir müdahalenin yaklaşık 5,5 trilyon yen (37,2 milyar dolar) maliyeti olduğuna işaret etmişti.
24 Ekim’deki keskin hareket de dahil olmak üzere yüksek dalgalanmanın yaşandığı anlar, yatırımcıları yetkililerin piyasalarda ne sıklıkta faaliyet gösterdiği ve para birimini ne kadar süre desteklemeye devam edebilecekleri konusunda tahminde bulunmaya sevk etti.
“Birkaç kez daha büyük müdahale görebiliriz”
Itochu Araştırma Enstitüsü Ekonomisti Atsushi Takeda, “Japonya’da hala 10 trilyon yenden fazla nakit var, bu nedenle Eylül ve Ekim aylarında gördüğümüz seviyedeki büyük müdahaleler belki üç ila beş kez daha gerçekleşebilir” dedi.
Takeda, Ekim rakamının büyük ölçüde 21 ve 24 Ekim’deki müdahaleler için 6 trilyon yen tahminiyle ve ayrıca piyasaya daha küçük ek girişlerle uyumlu olduğunu söyledi.
NLI Araştırma Enstitüsü Kıdemli Ekonomisti Tsuyoshi Ueno ise 7,5 trilyon yen civarında bir rakam bekliyordu.
Ueno, mevcut stratejiyi 2004 ve 2011’de tekrarlanan günlük müdahalelerle karşılaştırarak, “Görünüşe göre duruşları çok sık müdahale etmek değil, en fazla etkiye sahip olacak doğru anı seçmek” dedi.
24 yıl aradan sonra ilk kez müdahale yapılmıştı
Hükümet geçen ay stratejik bir değişiklik yaparak 24 yıl aradan sonra 22 Eylül’de ilk yen alım müdahalesini açıklamasının ardından doğrudan piyasaya yapılan müdahalelerle ilgili sessiz kalmayı seçti.
Eylül ayında yapılan 2,8 trilyon yenlik hareket yenin değerini tersine çevirmekte başarısız olurken 21 Ekim’deki keskin yükselişinden önce para birimi dolar karşısında neredeyse 152’ye düştü.
Maliye Bakanlığı verilerine göre Japonya Eylül sonu itibariyle yaklaşık 1,24 trilyon dolar değerinde Döviz rezervine sahipti. Ülkenin en likit yabancı rezerv varlıkları arasında yabancı merkez bankalarına ve Uluslararası Ödemeler Bankası’na ait 135,5 milyar dolarlık mevduat bulunuyor.
Yine de bakanlığın en üst düzey para birimi yetkilisi Masato Kanda, müdahale için kaynakların sınırsız olduğunu belirtti. Kanda, yetkililerin yeniden piyasaya girip girmediği konusunda yorum yapmayı reddederken Maliye Bakanı Shunichi Suzuki ile birlikte spekülatif hareketlere karşı uyarılarını sürdürdü.
“ABD’nin manipülasyon raporu dikkate alınmalı”
Takeda, “Dikkat edilmesi gereken başlıca şeylerden biri ABD’nin kur manipülasyon raporu” dedi ve müdahaleyi belirleme kriterleri arasında gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 2’sinden fazlasına dikkat çekti.
ABD Hazine Bakanlığı Eylül ayında Japonya’nın ilk müdahalesini anladığını açıklamıştı. Hazine Bakanı Yellen, Japonya’nın o zamandan beri yeniden piyasaya müdahale ettiği yönündeki haberlere yorum yapmaktan kaçınmıştı. Kanda ise geçtiğimiz hafta Yellen’ın Japonya’nın piyasaya müdahalesi hakkında açıklama yapmama tutumuna saygı duyduğunu söylemişti.
ABD ve Japonya arasında faiz oranları genişlemeye devam ettiği sürece yenin dolar karşısında aşağı yönlü baskı altında kalması bekleniyor. FED, Japonya Merkez Bankası’nın Cuma günü değişiklik yapmayacağına dair bir duruş sergilemesinin ardından bu hafta başka bir büyük artışa hazırlanıyor.
