Borsa İstanbul son 1 aydır satış ağırlıklı bir seyir izleniyor. Endeks 8500 puanın üzerinde tutunamayınca kademe kademe geri geldi. Öyleki 3 Ekim’de 8563 puan ile tarihi zirvesini gören endeks, 1 Kasım’da 7297 puana kadar indi. Yani zirveye göre yaklaşık yüzde 15 düştü. Bu süreçte bir çok hisse gün içi işlemlerde devre kesti. Yani aşırı satış gelince işlemlere ara verildi. Hatta 25 Ekim’de endekste yaşanan sert satışlar nedeniyle tüm borsa genelinde iki kez devre kesici uygulandı ve tüm işlemler durdu.
DEVRE KESİCİ UYGULAMA NEDİR?
Peki nedir bu devre kesici? Devre kesici borsa genelinde olabildiği gibi hisseler özelinde de kullanılabilir. BIST100 endeksinde yüzde 5 ve daha yüksek oranda düşüşlerde devre kesici uygulanıyor.
Sistem işlemeye başladıktan sonra bu düşüş yüzde 7’ye ulaşırsa uygulama ikinci kez devreye alınıyor. Hisse bazında da sert düşüş olduğunda devre kesici uygulanıyor ve işlemlere 15 dakika ara veriliyor. Devre kesiciye neden olan, fiyat eşiklerinin üstündeki ve altındaki emirler iptal edilir. Hisse veya borsa için yeni bir fiyat belirlenmesi amacıyla tek fiyat yöntemiyle değerlendirme yapılır. Tek fiyat belirleme yöntemi; bir hissenin tek bir fiyata sabitlenmesi ve işleme kapatılması, ardından hisse için talep edilen işlemlerin değerlendirilerek en uygun koşullara göre fiyatın belirlenmesidir. Bu fiyata, devre kesici referans fiyatı adı verilir. Tek fiyat yöntemi likiditeyi sağlamak amacıyla yapılır.
Borsada devre kesici uygulaması sonrasında işlemlere sürekli işlem yoluyla devam edilir.
AMAÇ YATIRIMCIYI KORUMAK
Borsada devre kesici uygulaması, yatırımcıyı ve piyasayı korumak amacıyla gerçekleştirilir. Borsada yaşanan bu dalgalanmalar kimi zaman spekülatif ataklar sebebiyle yaşanabilir. Yatırımcılar, büyük dalgalanmalar karşısında hatalı işlemler yaparak zarara uğrayabilir veya borsaya olan güvenini kaybedebilir. Devre kesici uygulaması devreye girdiğinde yatırımcının hatalı işlem yapması önlenir ve yatırımcının piyasada ne olduğunu anlaması için ona zaman tanınır. Ayrıca devre kesici, değerlerin dalgalanmasını destekleyen işlemleri de belirleyerek onları iptal eder. Böylece piyasa düzenini sağlayan bir otorite oluşturur.
patronlardunyasi.com
