Emre ERGÜL
COVID-19 pandemisi… Ne dönemdi ama… Kasım 2019’da başladı, Nisan 2020’de gezegen nüfusunun yarısı evlerine kapandı… Resmi kayıtlara göre de Mayıs 2023’te sona erdi… Ülkelerin planlamalarına göre de dünya, 2022 sonu itibarıyla yeniden “eski normal”ine dönecekti.
Ancak beklenen olmadı. En azından dünyanın 1 numaralı ekonomisi olan Amerika’da olmadı…Yapılan son araştırmalar gösterdi ki, Amerikalılar pandemi sonrası kendilerini sokağa falan atmadı, aksine daha çok eve kapandı. Uluslararası haber ajansı Bloomberg, ABD’de bu yaşananları “Amerikan ekonomisini ev kuşları ele geçirdi” başlıklı haberinde dile getirdi.
Verileri yayınlayan ajansa göre ülke bir “İçe Dönük Ekonomi” yaşıyor: “Pandemide birçok Amerikalı evlerinde kalmak zorunda kaldı. Ancak sonra, birçoğu dışarı çıkmaktansa evde kalmayı tercih etti.” Teknoloji sayesinde pandemiden önce de birçok Amerikalının uzaktan çalıştığına dikkat çeken Bloomberg, “Pandemi de bu sistemi normalleştirdi. Şimdi Amerikalılar, COVID’den önceki dönemlerden bile daha fazla online alışveriş yapıyor.”
Ajansın dikkat çektiği en önemli noktalardan biri de Amerikalıların dışarı çıkışlarını azaltmış olması: “Gençler daha az dışarı çıkıyor. Çıksa da erken buluşup dağılıyor. Örnek, New York’taki restoranlar… Eskiden akşam yemeği rezervasyonları 20.00 için yapılırdı. Şimdi ise buluşmak için gözde saat 17.30 oldu.” ABD İstihdam Verileri Bürosu da bunu doğruluyor: “ABD’liler akşam buluşmalarına daha erken katılıyor.
Dışarıdaki akşam yemeği saati 19.00’dan önceye çekildi.” Gençler arasındaki alkol tüketimindeki azalma da ajansın altını çizdiği bir konu: “Gençler erken buluşup, daha az içiyor. Bugünkü Z Kuşağı, Amerikan tarihinin belki de en ayık kuşağı. Eski nesiller daha çok alkol tüketiyor. Ancak onlar da restoranlar ya da barlarda değil, evde içiyor.” Değişen sosyal alışkanlıklardan biri de evde TV izleme veya video oyun oynama saatlerinin artması.
Bloomberg’e göre Amerikalılar, uzaktan çalışma nedeniyle tasarruf ettiği “işe gitme vakti”ni kendine ayırdı… İşte bu noktada Bloomberg, “Bütün bunlar ABD ekonomisi için ne anlama geliyor?” sorusuna cevap arıyor: “Her zamanki gibi kazananlar ve kaybedenler olacak.
Örneğin, gece hayatı veya kazak piyasası çökebilir. Athleisure (Fitness tarzı kıyafetler ile şık kıyafetlerin birleştiği atletik bir giyim tarzı) piyasası uçabilir. Birçok bar ve restoranın eve teslimata daha fazla yatırım yapmak için daha yaratıcı yollar bulması gerekebilir.
Sonuç, ölçek ekonomilerinden daha iyi yararlanabilecek daha fazla zincir restoran olabilir.” Peki, bu “İçe Dönük Ekonomi”nin Amerika’nın toplumuna iyi mi gelecek, kötü mü? Haber ajansı, artıları ve eksilerini sıralayıp bu sorunun cevabını size bırakıyor: “Uzun vadede, eğer genç nesil daha az içmeye devam ederse, fiziksel olarak daha sağlıklı olacaklar.
Ancak daha az sosyalleşmeye devam ederlerse, birbirleriyle daha az bağlantı kurabilecekler. Sonuç, zihinsel sağlıkta ve sosyal uyumda bir düşüş olabilir. Günümüzün ‘İçe Dönük Ekonomi’sine karşı en iyi argüman bu olabilir: Eğer şimdi eğlenmiyorsan, bunun bedelini daha sonra ödeyeceksin.”
