Investing.com – Yatırımcılar Fed’in agresif politika sıkılaştırma dönemini yakında bitirip bitirmeyeceğini ölçmeye çalışırken piyasalar, iş gücü piyasasından yeni verileri bekliyor. Elon Musk’ın yapay zeka girişimi xAI, yatırımcılardan 1 milyar dolar toplamaya çalışırken Nvidia (NVDA) patronu Jensen Huang, çip üreticisi şirketin, Washington’un Çin’e ihracata getirdiği kısıtlamalara uygun çipler geliştirmek için ABD ile yakın bir şekilde çalıştığını söyledi. Borsa İstanbul güne 8.066 puandan yatay başlayarak yatay seyirde işlem görmeye devam ediyor.
1. Vadeli işlemler yükselişe işaret ediyor
Yatırımcılar, Fed’in gelecekteki para politikası kararları hakkında yeni ipuçları verebilecek olan özel istihdam verilerini beklerken ABD hisse senedi vadeli işlemleri yeşile döndü.
Dow %0,1, S&P 500 %0,2 ve Nasdaq 100 %0,3 değer kazandı.
Wall Street’teki ana endeksler dün karışık bir seyir izlerken piyasalar, ABD’deki iş ilanlarının, Ekim ayında son iki yılın en düşük seviyesine gerilediğini gösteren, Çalışma Bakanlığının yeni rakamlarını değerlendirdi. Rakamlar, iş gücü talebinde bir yavaşlamaya işaret ederek Fed’in, uzun süredir devam eden faiz artırım kampanyasından geri adım atmaya başlaması ihtimalini güçlendirdi.
30 hisseden oluşan Dow Jones Industrial Average ve S&P 500 sırasıyla %0,2 ve %0,1 değer kaybederken Muhteşem Yedi’nin büyük teknoloji hisselerindeki sıçrama, Nasdaq Composite endeksini %0,3 oranında yukarı çekti. Tipik olarak fiyatlara ters yönde hareket eden ABD Hazine getirileri de düştü.
2. ADP istihdam verileri bekleniyor
Önemli iş gücü piyasası verilerinin açıklanacağı bir hafta devam ederken dikkatler, ABD özel sektör istihdamındaki aylık değişimi takip eden bir rapora çevrildi.
Ekonomistler; bordro işlemcisi ADP’nin Ulusal İstihdam Raporunun, ABD özel sektöründeki işverenlerin Kasım ayında 130.000 istihdam artışı yaşandığını göstereceğini tahmin ediyor. Bir önceki ay bu rakam 113.000’di.
Fed politikacıları, bu haftanın en önemli ekonomi verisi olan Cuma günkü tarım dışı istihdam raporu için aperitif işlevi görecek olan bu rakamları yakından takip edecek.
İş gücü talebinin zayıflatılması, ABD Merkez Bankasının faizleri yirmi yılın en yüksek seviyelerine çıkaran eşi benzeri görülmemiş sıkılaştırma döngüsünün temel dayanaklarından biri oldu. Yetkililer, zayıflayan istihdam tablosunun enflasyon üzerindeki yukarı yönlü baskıyı bir miktar azaltabileceğini umuyor.
İş gücü piyasasında yavaşlamaya işaret eden rakamlar, Fed’i faizleri geri çekmeye ikna edebilirken direnç işaretleri, borçlanma maliyetlerini daha uzun bir süre yüksek tutma argümanını güçlendirebilir.
3. Musk’ın xAI’ı 1 milyar dolar toplamak istiyor
ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonuna yapılan bir başvuruya göre Elon Musk‘ın yapay zeka start-up’ı xAI’ı, giderek daha rekabetçi hale gelen jeneratif yapay zeka alanındaki konumunu güçlendirmeye çalışma amacıyla hisse senedi arzı yoluyla 1 milyar dolar toplamaya çalışıyor.
Belgede, grubun halihazırda 135 milyon doların biraz altında öz sermaye finansmanı topladığı ve yatırımcılardan en az 2 milyon dolar talep ettiği belirtildi.
Microsoft (NASDAQ:MSFT) destekli OpenAI’ın mega popüler sohbet robotu ChatGPT, geçtiğimiz yıl yapay zeka start-up’ları için finansman toplamada bir artışa neden oldu ancak düzenleyiciler, yeni ortaya çıkan teknolojinin yanlış bilginin yayılmasına yol açabileceğine dair bazı endişeleri işaret etti.
Daha önce yapay zekanın insanlık için yarattığı tehlikeler konusunda uyarılarda bulunan Musk, teknolojinin daha güvenli bir versiyonunu inşa etme vaadiyle Temmuz ayında xAI’ı kurdu. Şirket, Musk’ın 2022’de satın aldığı ve eskiden Twitter olarak bilinen sosyal medya platformu X’ten alınan verilerle eğitilen, “Grok” adlı bir yapay zeka modeli olan ilk sohbet robotunu geçen ay tanıttı. Musk, Grok’un eninde sonunda X’in premium abonelerine ve bağımsız bir uygulama olarak sunulacağını söyledi.
4. Nvidia, Çin’in kısıtlamalarına uygun çipler geliştirmek için ABD ile birlikte çalışıyor
Nvidia İcra Kurulu Başkanı Jensen Huang, bugün yaptığı açıklamada, Nvidia’nın Çin pazarı için Washington’un ihracat kısıtlamalarına uygun çipler geliştirmek üzere ABD’li yetkililerle birlikte çalıştığını söyledi.
Singapur’da düzenlenen bir basın toplantısında konuşan Huang, California merkezli yarı iletken grubunun, “belirli sınırları olan yeni düzenlemelere uygun, bir dizi yeni ürün bulmak için hükümetle birlikte çalışmaya” devam edeceğini de sözlerine ekledi.
Son dönemde yapay zeka teknolojisine yönelik ilginin arttığı bir dönemde, dünyanın en büyük yarı iletken üreticisi haline gelen Nvidia, Çin’in yapay zeka çip pazarının %90’ından fazlasını kontrol ediyor. Ancak ABD’nin, Çin’e son teknoloji yapay zeka çipleri ihracatına getirdiği yeni kısıtlamalar, Nvidia’nın ülkedeki hakimiyetini azaltma ve yerel rakiplerini güçlendirme tehdidi yarattı.
Kasım ayında grup, Çin’deki satışlarının, içinde bulunduğumuz çeyrekte “önemli ölçüde düşeceği” uyarısında bulundu. Reuters’in daha önce bildirdiğine göre Nvidia, Çin odaklı en güçlü yapay zeka çipinin lansmanını da önümüzdeki yılın ilk çeyreğine erteledi.
5. Petrol fiyatları düşüşte
OPEC+ üretim kesintilerinin hayal kırıklığı yaratması, Çin’in ekonomik sıkıntıları ve ABD ham petrol stoklarındaki beklenmedik artış yatırımcılarda endişeye yol açarken petrol fiyatları düştü.
ABD ham petrol vadeli kontratları %0,4 düşüşle 72,04 dolardan işlem görürken Brent %0,3 düşüşle 77 dolara geriledi. Her iki kontrat da bir önceki seansta Temmuz ayından bu yana en düşük seviyeden kapanmıştı.
OPEC+’nın 2024 yılında üretimi daha da azaltma planlarının, piyasaları büyük ölçüde etkilemesinin ardından ham petrol fiyatları son altı hafta içinde düşüşe geçti ve kayıpların büyük bir kısmı son seanslarda gerçekleşti.
Dünyanın en büyük ikinci ham petrol tüketicisi olan Çin’in, genel yakıt talebini sınırlayabilecek Çin ekonomisine ilişkin endişeler de özellikle derecelendirme kuruluşu Moody’s’in, Pekin’in borç yığınına ilişkin görünümünü düşürmesinin ardından ağırlık kazandı.
Ayrıca endüstri grubu Amerikan Petrol Enstitüsünün verileri, ABD petrol stoklarının 1 Aralık haftasında 594.000 varil arttığını ve bunun 2 milyon varilin üzerinde bir düşüş beklentisine kıyasla gerçekleştiğini gösterdi.
6. Borsa İstanbul’da yatay seyir sürüyor
BIST 100 güne %0,11 oranında kısmi yükselişle 8.066,52 puandan başladı.
Açılış sonrası işlemlerde yatay hareketine devam eden BIST 100 endeksi, şu sıralarda 7.985 puan bandında işlem görüyor.
Endeks, dünkü işlemlerde %0,37 oranında düşerken günü 8.057,42 puandan kapattı. Bu kısmi düşüşte endekse dahil hisselerin 35’i değer kazanırken 61’i düşüş kaydetti.
Sektörel bazda bakıldığında ilk işlemlerde metal, iletişim ve bilişim sektörleri hafif pozitif seyirle öne çıktı. Kobi, turizm ve elektrik sektörleri ise güne düşüşle başlayan ilk 3 sektör oldu.
BIST 100’e dahil hisseler arasında güne alıcılı başlayanların başında Kocaer Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (KCAER), Mia Teknoloji A.Ş. (MIATK), Borusan Yatırım ve Pazarlama A.Ş. (BRYAT), Borusan Mannesmann Boru Sanayi ve Ticaret A.Ş. (BRSAN) ve Ege Endüstri ve Ticaret A.Ş. (EGEEN) gelirken Çan2 Termik A.Ş. (CANTE), Kontrolmatik Teknoloji Enerji ve Mühendislik A.Ş. (KONTR), Cw Enerji Mühendislik Ticaret ve Sanayi A.Ş. (CWENE), SASA Polyester Sanayi A.Ş. (SASA) ve Yayla Agro Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. (YYLGD) payları da güne düşüşle başlayan hisseler arasında ilk sıralarda yer aldı.
Borsa İstanbul genelinde yeni hisselerden Ekos Teknoloji ve Elektrik AS (EKOS), Agrotech Yüksek Teknoloji ve Yatırım AS (AGROT) ve Şeker Yatırım Menkul Değerler AS (SKYMD) ile birlikte Erciyas Çelik Boru Sanayi A.Ş. (ERCB) ve Marka Yatırım Holding A.Ş. (MARKA) payları güne tavan fiyatından başladı.
DAP Gayrimenkul Geliştirme A.Ş. (DAPGM), Doğusan Boru Sanayi ve Ticaret A.Ş. (DOGUB) ve Burçelik Vana Sanayi ve Ticaret A.Ş. (BURVA) ise açılışta en çok düşen hisseler oldu.
